Havalandırma Fanı Nedir?
Havalandırma fanı basınç farklılıkları yaratarak havanın akışını sağlayan cihazlara denir. Havalandırma fanı, pervanesi sayesinde sıcak ya da soğuk havayı savurur. Bu şekilde hava akışını sağlayarak havanın temizlenmesini ya da serinletilmesini sağlar.
Havalandırma fanı elektrik gücü ile çalışır. Elektrik enerjisi ile alınan güç fanın pervanelerine iletilir. Pervane bu sayede statik ve kinetik enerji sağlayarak hava üzerinde iş yapar.
Emme fanları;
Ortamdaki havayı emen fanlar aspiratör olarak adlandırılır. Emme fanı çalıştığı ortamdaki hava basıncını düşürür. Bu şekilde ortamdaki havayı emerek hava dolaşımını sağlar. Aspiratör, ortamdaki kötü havayı emmek için kullanılır. Mutfakta kullanılan aspiratörler emme fanlarına örnektir.
Basma, besleme fanları;
Vantilatör olarak bildiğimiz fanlardır. Fan bir hava kanalına bağlıdır. Fan hareketi ile art basınç meydana gelir. Bu şekilde ortamdaki havanın hareketi sağlanır. Besleme fanı ile ortamdaki havanın temizlenmesinin yanında ortama temiz hava da sağlanabilir.
Havalandırma fanı seçimi;
Bu tür fanların seçimi için hesapların iyi yapılmış olması lazımdır. Küçük mutfak ya da ofis gibi yerler için seçilecek fanlar zaten belirlidir. Ancak büyük işletmeler, spor salonları gibi çok kişiye hizmet veren alanların fan seçimi ciddi mühendislik hesapları ile yapılmalıdır.
Havalandırma fanı seçiminde kullanılacak tesisin özellikleri belirleyicidir. Tesisi çalışma koşulları, fanın 24 saat mi çalışacağı yoksa günün belirli saatlerinde mi devreye gireceği gibi konular fan seçimini etkiler. Havalandırma fanı kullanılacak mekanını hava basınç oranları, hava debisi, mekanda bulunan ya da çalışan aletler ve insan sayısı gibi etmenler göz önüne alınmalıdır. Fan kullanılacak alanda çalışan insan sayısı da oldukça önemlidir.
Havalandırma fanı gücüne göre uygun elektrik motorları seçilmelidir. Büyük alanlarda yüksek verimlilik ile çalışan EFF1 tipi elektrik motorları seçilmelidir. Panjur, menfez, kanal, filtre gibi kısımlarda olan basınç kayıpları hesaplanarak statik basınç belirlenmelidir. Yüksek sıcaklıklarda çalışacak havalandırma fanları için kanatlı damperler kullanılmalıdır. Fan seçimi güvenilir, işinin ehli firmalardan yapılmalıdır.
Fan devir kontrolü;
Havalandırma fanı tarafından basılan ya da emilen havanın miktarı baz değişikliklerle değiştirilebilir. Fanın hızını değiştirerek, fanın kanat tipini değiştirerek, fan kanatlarında kontrol edilebilir kanatlar kullanarak ya da fan çıkışında ayarlanabilir damperler kullanarak fanın devir kontrolünü sağlayabilirsiniz. Bu şekilde fan istediğiniz zamanlarda daha yüksek ya da daha düşük hava hareketleri ile çalışmış olur.
Havalandırma fanı bakımı;
Havalandırma fanı bakımı oldukça önemlidir. Kullandığınız fandan uzun süreli hizmet sağlamak istiyorsanız fan bakımını düzenli ve doğru olarak yapmalısınız. Fan kanalları sürekli hava basıncı ile çalıştığı için kirlenmeye oldukça açık yerlerdir. Düzenli olarak bakımları yapılmalıdır. Fanın kayışlarını belirli aralıklarla kontrol etmelisiniz. Motor fanı yatakları kontrol edilmelidir. Motor yağ ihtiyacı varsa yağlanmalıdır. Fan pervanelerinde pislik ve toz oluşumları sıkça görülebilir. Düzenli aralıklarla fan pervaneleri temizlenmelidir.